سناریوهای مسائل فضای مجازی ایران در سال ۱۳۹۵

در این مقاله با استفاده از روش تحلیل احتمالاتی اثرات متقابل، سناریوهایی را برای مسائل فضای مجازی ایران در سال ۱۳۹۵ ارائه خواهیم کرد. در پژوهش سالانه «آینده‌پژوهی ایران ۱۳۹۵» با پویش و پایش محیط ایران و از طریق روش‌های متفاوت گردآوری داده و اخذ نظرات خبرگان و کارشناسان حوزه‌های مختلف، تعداد 195 متغیر مشخص‌ شده که برای ایران در سال ۱۳۹۵ دارای اهمیت متوسط به بالا هستند. از میان این متغیرها، تعداد هفت مورد در حوزه فضای مجازی تعریف می‌شوند و برخی دیگر از متغیرها نیز در ارتباط با فضای مجازی قرار داشتند. در این مقاله با مبنا قرار دادن هفت متغیر اصلی و سایر متغیرهای مرتبط، شش گمانه برای فضای مجازی ایران در سال ۱۳۹۵ برساخته‌ایم. سپس از روش تحلیل احتمالاتی اثرات متقابل برای ساخت سناریوها استفاده‌ شده است. بدین منظور ابتدا احتمال وقوع هر یک از گمانه‌ها با نظر خبرگان تخمین زده شده، پس‌ازآن اثرات متقابل وقوع یا عدم وقوع هر یک از گمانه‌ها بر یکدیگر را نیز تخمین زده‌ایم تا ماتریس‌های احتمالات شرطی این شش گمانه شکل بگیرد. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Smic-Prob Expert که یکی از ابزارهای آینده‌نگاری راهبردی مکتب فرانسوی (لا پراسپکتیو) است استفاده‌ شده است. از طریق نرم‌افزار، موقعیت ۶۴ سناریوی ممکن برای فضای مجازی ایران در سال ۱۳۹۵ به همراه تخمین احتمال هرکدام محاسبه‌ شده است. نتایج نشان داد سناریوهای دارای بیشترین احتمال که مبتنی بر تداوم وضعیت کنونی هستند، آینده مطلوبی برای فضای مجازی ایران در سال پیش رو ترسیم نمی‌کنند.